وقایع نهم و دهم دیماه سال 57 در مشهد
کتاب «چُغُک» داستانی است مستند دربارۀ حوادث روزهای نهم و دهم دیماه ۱۳۵۷ در مشهد مقدس.
سبک داستانی کتاب، سبکی است که بیشتر با عنوان «سینما رُمان» شناخته میشود؛ سبکی که در آن نقاشیها، پا به پای متن جلو میآیند و خود، مستقلاً، روایتگرِ قسمتی از داستان میشوند.
این داستان بر سه پایۀ اصلی استوار است:
وقایعی که در این دو روز در مشهد مقدس اتفاق افتاده بود؛ که بخش اعظم و مهم آن وقایع، در داستان آمده است. دوم، خاطرات آیتالله خامنهای از ماجراهای نهم و دهم دیماه. و شخصیت نوجوانِ زبر و زرنگی که در آن ایام، چُغُک نامیده میشد.
بخش زیادی از وقایع داستان که به اتفاقات روزهای نهم و دهم دیماه 1357 اشاره میکنند، تماماً مستند و واقعی هستند.
دربارۀ تعداد شهدای روزهای نهم و دهم دیماه ارقام دقیقی وجود ندارد؛ اما آمارهای مختلف نشان میدهد که تعداد شهدای این دو روز، بین پانصد تا سههزار نفر بوده است. آیتالله خامنهای نیز دربارۀ تعداد شهدای این واقعه، فرمودهاند:
حقيقتاً روز خشنى در تاريخ مشهد بود، روز خونينى بود. عدۀ شهداى آن حادثه را، آن وقت، به حدود هزار نفر بالغ میدانستند. من آمار دقيقى در اختيار ندارم. ..لكن آن مقدارى كه من میدانم اين است كه حادثه، بسيار حادثۀ مهمى شد و در سراسر ايران بهعنوان يك حادثۀ بزرگ خونين معرفى شد.